مغز قدیم و اختراعات: چرا راحتی استفاده در اختراعات مهمتر از هر چیز دیگری است؟
اگر به اکثر اختراعات نگاهی بیندازیم، راحتی را برای ما به ارمغان می‌آورند. چرخ به عنوان یک اختراع بنیادی، باعث راحتی در حمل‌ونقل شده است. خودکار به عنوان یک اختراع باعث راحتی در نوشتن شده است. اختراع بخاری راحتی در گرم کردن را به همراه داشته است.
تقریبا به هر اختراعی که در اطرافتان است نگاهی بیندازید، رهاورد آن راحتی است. از طرف دیگر هر اختراعی که کار با آن سخت و پیچیده بوده یا باشد، مورد پذیرش واقع نشده و نمی‌شود.
با این آغازگری، این سوال ذهن را درگیر می‌کند که راحتی استفاده در اختراعات، چرا اینقدر اهمیت دارد؟
این به مغز انسان برمی‌گردد. یکی از بخش‌بندی‌هایی که برای مغز انسان انجام داده‌اند، به نام مغزهای قدیم، میانی و جدید است. در اینجا قصد ندارم در مورد مغز تخصصی صحبت کنم. تنها در حد آشنایی با کارکرد این سه قسمت از مغز کفایت می‌کند.
مغز قدیم یا مغز خزنده هم نامگذاری شده است، مسئول تمام فعالیت‌های غیرارادی ماست. مثل نفس کشیدن، ضربان قلب و ….
مهمترین وظیفه این مغز، حفظ بقا و انرژی است. مغز قدیم بسیار وظیفه‌شناس است. هر فعالیتی که باعث شود انرژی انسان کم شود یا به بقا لطمه‌ای وارد شود، این مغز وارد عمل می‌شود و جلوی آن فعالیت را می‌گیرد.
مغز بعدی، مغز میانی یا مغز پستاندار است. روی مباحث احساسی و عاطفی کار می‌کند. مهمترین وظیفه مغز میانی این است که به انسان بازگو کند که همین الان خوشحال و شاد باش. تمام سعی خودش را می‌کند تا موضوعات غیر جذاب را فیلتر کند. زمانی که خودتان را برای کاهش عذاب وجدان راضی می‌کنید، کار مغز میانی است.
آخرین بخش، مغز جدید یا نئوکورتکس است. بخشی است که با منطق سروکار دارد و خلاقیت و نوآوری به این بخش مرتبط می‌شود. تفاوت اصلی ما انسان‌ها با حیوانات همین مغز است.
مغز قدیم قدرتمندتر از سایر بخش‌هاست. به این معنی که زورش نسبت به دو قسمت دیگر بیشتر است. هر کاری که دو قسمت قبلی بخواهند انجام دهند و باعث شود که بقا در خطر بیفتد یا انرژی زیادی مصرف شود، وارد عمل می‌شود.
مغز قدیم سعی می‌کند تا آنجا که امکان دارد، انرژی بدن را ذخیره کند. چگونه؟ به زبان خیلی ساده سایر اعضا را تحت کنترل خود در می‌آورد تا نتوانند انرژی زیادی مصرف کنند. بنابراین اختراعی که باعث شود ما زیاد انرژی مصرف کنیم، مغز قدیم مقاومت می‌کند. این انرژی حتی می‌تواند فکری هم باشد. گاهی کار کردن با بعضی از اختراعات نیاز به تلاش فکری دارد. مثلا می‌خواهیم با آبمیوه‌گیری جدیدی که وارد بازار شده است کارکنیم. اگر تعداد زیادی تنظیمات بخواهد تا بتوانیم آبمیوه بگیریم، سریع آن را کنار می‌گذاریم. چون نیاز به صرف انرژی دارد.
لذا پیچیدگی زیاد یک اختراع، مانع از پذیرش آن می‌شود. به اتومبیل نگاه کنید. با این همه پیچیدگی که دارد، اما برای ما طوری طراحی شده است که بتوانیم راحت استفاده کنیم. حتی روز به روز به این راحتی اضافه می‌شود. تغییر به دنده اتوماتیک. باز ارتقا به ماشین‌های خودران.
- موبایل در ابتدا دکمه‌ای بود. بعد به لمسی ارتقا یافت. دائما در حال ارتقا به راحتی استفاده.
- یخچال‌های قدیمی‌تر برفک می‌زدند و این باعث می‌شود هر چند وقت یکبار مجبور به شستن یخچال باشیم. اما با ارتقا آن دیگر برفکی در کار نیست.
- حتی چرخ هم از همان ابتدا به راحتی قابل استفاده بود.
بنابراین تقریبا به هر اختراعی که مورد پذیرش واقع شده است، نگاهی بیندازیم، راحتی استفاده را به عنوان اولویت‌های اصلی آن می بینیم.
پیشنهاد: مطالعه مقاله “ترس‌هایی که مانع اختراع می‌شوند”
