در هر حوزه و رشتهای یکسری کلیدواژهها و اصطلاحات وجود دارد. آشنایی با این کلیدواژهها و اصطلاحات میتواند راهنمای خوب و مناسبی باشد که بتوانیم در آن حوزه و رشته، به خوبی عمل کنیم. در این مقاله، شما با کلیدواژههای اختراع آشنا میشوید.
زمانی به دنبال اختراع کردن هستیم و میخواهیم به عنوان یک مخترع شناخته شویم، نیاز است که اصلاحات و کلیدواژههای اختراع را بشناسیم که اگر فردی یک اصطلاح را از ما به عنوان مخترع پرسید، بدانیم در مورد چه چیزی صحبت میکند و منظور چیست.
برای هر کلیدواژه معادل انگلیسی آن هم ذکر شده است. شاید با معادل فینگلیش آن برخورد کردید و از شما سوال شد.
همچنین برای هر کلیدواژه توضیح مختصری آورده شده است. بعضی از آنها بسیار مفصلتر از آنچه که در اینجا بیان شده، هستند. بنابراین اینجا فقط یک توضیح کوتاه برای آشنایی اندک شما با موضوع ارائه شده است.
پس در ادامه با هم با کلیدواژههای اختراع آشنا میشویم.
ایده (Idea): برای ایده تعریف واحدی وجود ندارد. در حالت کلی ایده یک فکر و اندیشه است که به ذهن یک فرد میرسد.
ایده پردازی (ideation): ایدهپردازی فرآیندی است که طی آن، ایدههای مختلفی در مورد موضوع مورد نظر که به ذهن فرد رسیده است را بیان میکند.
خلاقیت (Creativity): برای خلاقیت تعاریف متعددی وجود دارد.
در اینجا تعریف دانشگاه هاروارد را میآوریم:
خلاقیت از سه بخش دانش، تفکر خلاقانه و انگیزه تشکیل شده است. که دانش را در مدرسه، دانشگاه و … یاد میگیریم. تفکر خلاقانه به معنی توانایی انعطافپذیری است. به این معنی که از زوایای مختلفی به موضوعات نگاه کنیم.
و انگیزه هم که میتواند گروهی یا شخصی باشد.
حداقل محصول قابل پذیرش (MVP: Minimum Viable Product): نمونهای از اختراع شماست به منظور آزمایش کردن محصولتان و گرفتن بازخورد است.
پروتوتایپ (prototype): در واقع یک عدد از محصول واقعی شماست. پروتوتایپ دقیقا شبیه محصول نهایی شماست چه از لحاظ متریال و چه عملکرد.
گرنت (grant): گرنت حقی است که به مخترع داده میشود که بتواند از اختراع خود بهرهبرداری کند و مانع از بهرهبرداری دیگران از اختراعش شود.
پتنت (patent): نوآوری که ثبت شده را پتنت میگویند. بعد از اینکه نوآوری گرنت شد، تبدیل به پتنت میشود.
اینونشن (invention): نوآوری که ثبت نشده یا نمیشود یا به عبارتی نوآوری که هنوز گرنت نشده است را اینونشن میگویند.
نوآوری (innovation): نوآوری در واقع فرآیند عملی کردن ایدههای جدید و تحقق بخشیدن به مفاهیم جدید است. زمانی ایده شما تجاری شود و وارد بازار شود، در واقع نوآوری اتفاق افتاده است.
مخترع (inventor): مخترع به فردی اطلاق میشود که بتواند چیز جدیدی را بسازید یا روش جدیدی را برای مشکلی پیدا کند.
نبوغ ( genius): روندی است که بتوانیم از ایدههای جدید برای حل مشکلات و چالشها استفاده کنیم.
مالکیت فکری (Intellectual Property): مالکیت فکری شامل مالکیت معنوی و مالکیت مادی میشود. مالکیت معنوی در واقع جنبههای معنوی یک اختراع است. مثلا فردی در یک شرکت کار میکند و اختراعی را برای آن شرکت انجام داده است، اسم آن فرد به عنوان مخترع ثبت میشود اما سود مالی حاصل از اختراع به شرکت میرسد. بنابراین فرد دارای مالکیت معنوی است و شرکت دارای مالکیت مادی است. مگر اینکه توافقهایی برای این دو مالکیت بین خودشان صورت گرفته باشد.
پتنت ترول (Patent troll): گاهی برخی شرکتها، پتنتهایی را از مخترعان آنها، که تابحال توسط کسی استفاده نشده است را خریداری میکنند و سپس از شرکتهایی که از این پتنتها بدون اجازه آنها استفاده میکنند شکایت میکنند. در واقع ذخایری از پتنتها را دارند تا هر زمان مناسب دیدند بتوانند از شرکتهای بزرگ شکایت کنند.
افشا (Disclosure): هر زمان یک مخترع، دادهها و اطلاعات مربوط به اختراع خود را برملا کند به آن افشا اختراع میگویند.
اعتبارسنجی ایده ( Validity idea): فرآیندی است که طبق آن متوجه پتانسیل واقعی بازار ایده میشویم.
وایپو (WIPO: World Intellectual Property Organization): سازمان جهانی مالکیت معنوی است که یکی از 15 آژانس تخصصی سازمان ملل متحد است.
ایفیا یا فدراسیون بینالمللی مخترعین (IFIA: International Federation of Inventors’ Associations): یک سازمان غیردولتی غیرانتفاعی است که مقر آن در ژنو سوئیس است. 152 کشور عضو رسمی ایفیا هستند. مهمترین سازمان حمایتی برای مخترعان در سراسر جهان است که زیر نظر وایپو است.
معاهده همکاری ثبت اختراع (PCT: Patent Cooperation Treaty): یک پیمان بینالمللی است که با PCT کردن اختراع، آن اختراع تحت حمایت تمام کشورهای عضو قرار میگیرد. 159 کشور عضو این معاهده هستند.
اداره ثبت اختراع و علائم تجاری ایالات متحده (USPTO : United States Patent and Trademark Office): یک آژانس در ایالت متحده است که به عنوان اداره ثبت اختراع ملی و مرجع ثبت علائم تجاری برای ایالت متحده است.
اداره ثبت اختراع اروپا (EPO : European Patent Office): یک سیستم اروپایی برای ثبت اختراعات در 39 کشور اروپایی است. اختراعاتی که EPO میشوند تحت حمایت کشورهای عضو قرار میگیرند.
اداره مالکیت معنوی (IPO : Intellectual Property Office ): نهاد رسمی است که مسئول حقوق مالکیت معنوی (IP) از جمله اختراعات، طرحها و علائم تجارت است.
قابلیت ثبت اختراع Patentability: یک اختراع در چارچوب قوانین ملی یا چندجانبه در صورتی قابلیت ثبت را دارد که شرایط قانونی مربوطه را برای ثبت داشته باشد.
نماینده ثبت اختراع (Patent agent) : نماینده ثبت اختراع یک حرفهای است که دارای مجوز از اداره ثبت اختراع و علائم تجاری برای مشاوره و کمک به مخترعان در مورد درخواستهای ثبت اختراع است.
استخر ثبت اختراع (Patent pool): در قانون ثبت اختراع، یک استخر پتنت، کنسرسیومی متشکل از حداقل دو شرکت است که با مجوزهای متقابل پتنتهای مربوط به یک فناوری خاص موافقت میکنند. ایجاد یک استخر پتنت میتواند در زمان و هزینه صاحبان اختراع و مجوزها صرفهجویی کند.
مجوز متقابل (Cross-licensing): قراردادی بین دو یا چند طرف است که در آن هر یک از طرفین حقوق مالکیت معنوی خود را به طرفهای دیگر اعطا میکنند.
پایگاه داده ثبت اختراع (Patent database): پایگاههای اطلاعاتی هستند که به کاربران اجازه میدهند میلیونها سند ثبت اختراع را از سراسر جهان جستجو کنند و اطلاعات مهمی را برای محققان، مبتکران، مخترعان و کسانی که به دنبال درک حقوق مالکیت معنوی و ثبت اختراع هستند، ارائه می دهند.
پتنت کاربردی (Utility patent): مستقیما به اختراعات کاربردی و صنعتی مرتبط است.
ارزش گذاری پتنت (Patent valuation): بعد از ثبت اختراع، گاهی افراد و شرکتها تمایل دارند که امتیاز اختراع خود را بفروشند. گاهی هم اختراع خود را وارد بازار کردهاند و به مرحلهای رسیدهاند و بنابه هر دلیلی دوست دارند که شرکت خود را با تمام امتیازاتش به فروش برسانند. در این زمان نیاز است که اختراع ارزشگذاری شود تا به قیمت واقعی آن به فروش برسد.
شاخص جهانی نوآوری (GII: Global Innovation Index): شاخصی است که در آن کشورها براساس یکسری شاخصهای خاص مثل موفقیت و ظرفیت آنها در نوآوری، از لحاظ نوآوری رتبهبندی میشوند. این شاخصها توسط دانشگاه کرنل و سازمان جهانی مالکیت فکری( وایپو) تهیه شده است.
در ادامه مقاله “انواع ثبت اختراع” هم میتواند برای شما مفید باشد.
و در پایان
امیدوارم که این کلیدواژههای اختراع برای شما مفید بوده باشد و بتوانید از آنها استفاده کنید. اگر شما هم با کلیدواژههای اختراع دیگری آشنا هستید، ممنون میشم برای بنده ارسال بفرمایید تا در ادامه لیست قرار داده شود.
متشکرم