انواع ثبت اختراع

انواع ثبت اختراع

برای حفاظت از ایده و اختراع، نیاز است که آن را در یکی از سازمان‌ها و معاهدات ثبت نمایید تا در صورتی که از ایده و اختراع شما، سوءاستفاده شد، بتوانید به صورت قانونی پیگیری نمایید. برای ثبت اختراع به دو روش می‌توانید عمل کنید.

روش اول

گاهی تنها لازم است اختراع خود را به صورت مجزا در کشوری که مدنظرتان است، ثبت نمایید. برای مثال شما تحقیقات بازار انجام داده‌اید و به این نتیجه رسیده‌اید که ایده و اختراع شما برای کشور کره‌جنوبی بسیار مناسب است و می‌خواهید در آن کشور اقدام به تجاری‌سازی نمایید یا حتی به شرکت‌هایی که در کشور کره هستند، اختراع خود را ارائه دهید. پس می‌توانید تنها در کشور کره‌جنوبی ثبت کنید.

روش دوم

گاهی می‌خواهید در چندین کشور اختراع شما تحت حمایت قرار بگیرد و در چندین کشور قصد تجاری‌سازی و ارائه دارید. در این صورت بهتر است در یکی از معاهده‌های مربوطه، اختراع خود را ثبت نمایید. مثلا اختراع خود را PCT نمایید.

در ادامه هر دو روش به صورت مجزا توضیح داده می‌شود.

روش اول

در این روش همانطور که ذکر شد، می‌توانید در هر کشوری به صورت مجزا، اختراع خود را ثبت نمایید. در اینجا چند مورد از دفاتر ثبت اختراع در کشورهای مختلف که شاید ما ایرانی‌ها بیشتر به دنبال آن‌ها هستیم، بیان شده است.

اداره مالکیت معنوی ایران

در صورتی که تمایل دارید اختراع خود را در ایران ثبت نمایید بایستی آن را در اداره ثبت اختراع و مالکیت فکری ایران که زیر نظر قوه قضاییه کشور است و دفتر مرکزی آن در تهران است، ثبت نمایید. ایران از سال 2002 تا اکنون عضو سازمان جهانی مالکیت فکری است. آدرس آن https://iripo.ssaa.ir است

دفتر مالکیت معنوی کره (Korean Intellectual Property Office)

KIPO، اداره ثبت اختراع و اداره مالکیت معنوی کره‌جنوبی است. در سال 2000 نام این دفتر از «اداره مالکیت صنعتی کره» به «اداره مالکیت فکری کره» تغییر یافت.

اداره ثبت اختراع و علائم تجاری ترکیه( Turkish Patent )

Turkish Patent سازمان مالکیت معنوی ترکیه است که در 24 ژوئن 1994 در آنکارا تأسیس شد که تحت مقررات ویژه قضایی با هدف حمایت از توسعه فناوری در ترکیه و ایجاد و حمایت از حقوق مالکیت صنعتی و همچنین ارائه قوانین و مقررات قضایی مسئول است.

اداره ثبت اختراع و علائم تجاری ایالات متحده(United States Patent and Trademark Office)

 USPTO یک آژانس در وزارت بازرگانی ایالات متحده است که به عنوان اداره ثبت اختراع ملی و مرجع ثبت علائم تجاری برای ایالات متحده عمل می‌کند. در بین آژانس‌های فدرال منحصر به فرد است، زیرا صرفاً بر اساس هزینه‌های جمع آوری شده توسط کاربران خود عمل می‌کند و نه از طریق مالیات. ساختار عملیاتی آن مانند یک تجارت است که درخواست‌هایی برای خدمات دریافت می‌کند – درخواست‌هایی برای ثبت اختراعات و علائم تجاری – و هزینه‌هایی را که پیش‌بینی شده برای پوشش هزینه‌های انجام خدماتی که ارائه می‌کند، دریافت می‌کند.

اداره ملی مالکیت معنوی چین ( China National Intellectual Property Administration )

CNIPA  اداره ثبت اختراع و علائم تجاری و تنظیم‌کننده اصلی مالکیت معنوی جمهوری خلق چین است.

 نامگذاری این آژانس در سال 1980 به عنوان اداره ثبت اختراعات جمهوری خلق چین تاسیس شد، ابتدا به اداره مالکیت معنوی دولتی (SIPO) سپس به “اداره ملی مالکیت فکری و در سال 2018 به اداره مالکیت فکری ملی چین تغییر نام پیدا کرد. 

اداره مالکیت معنوی کانادا ( Canadian Intellectual Property Office )

 CIPO  مسئول اداره و پردازش بخش عمده‌ای از مالکیت معنوی در کانادا است. حوزه‌های فعالیت CIPO شامل ثبت اختراع، علائم تجاری، حق چاپ، طرح‌های صنعتی و توپوگرافی مدارهای مجتمع می‌باشد.  از نظر ساختاری، CIPO  به عنوان یک آژانس عملیاتی ویژه (SOA) تحت نوآوری، علم و توسعه اقتصادی کانادا عمل می‌کند.

مالکیت معنوی استرالیا ( IP Australia  )

IP  استرالیا یک آژانس دولتی استرالیا است که مسئولیت اداره قانون مالکیت معنوی در استرالیا را بر عهده دارد.

این آژانس ثبت اختراعات، علائم تجاری، طرح‌های ثبت شده و حقوق پرورش‌دهندگان گیاه را در استرالیا مدیریت می‌کند. همچنین عضوی از سیستم مادرید برای علائم تجاری، کنوانسیون پاریس برای طرح‌ها و UPOV برای حقوق پرورش دهندگان گیاهان است.

روش دوم

در این بخش معروفترین معاهده‌ها و توافق‌نامه‌ها برای اختراعات ذکر شده است که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.

کنوانسیون پاریس

کنوانسیون پاریس که بهParis Convention  شناخته می‌شود، یک معاهده جهانی برای مالکیت فکری است. این معاهده یکی از قدیمی‌ترین معاهده‌هاست و در سال 1883 میلادی امضا شد. هم اکنون 179 کشور عضو این معاهده هستند. این کنوانسیون توسط سازمان جهانی مالکیت فکری که در ژنو سوئیس مستقر است، اداره می‌شود.

معاهده همکاری ثبت اختراع( Patent Cooperation Treaty)

این معاهده به PCT معروف است. در واقع یک پیمان بین‌المللی است که زیر نظر سازمان جهانی مالکیت فکری در ژنو سوئیس است. این معاهده در سال 1970 در واشنگتن منعقد شد و ایران در سال 1392 به این معاهده پیوست. در حال حاضر 159 کشور عضو این معاهده هستند. اگر اختراعی PCT شود، امکان حمایت آن در کلیه کشورهای عضو وجود دارد.

کنوانسیون ثبت اختراع اروپا( Eurasian Patent Convention)

 این کنوانسیون به  EPC شناخته می‌شود. در سال 1973 در مونیخ، کنوانسیونی برای ایجاد یک سیستم اروپایی برای ثبت اختراعات امضا شد. 39 کشور تا سال 2022 عضو این کنوانسیون هستند.

سازمان مالکیت فکری منطقه‌ای آفریقا(African Regional Intellectual Property Organization )

 این سازمان به ARIPO شناخته می‌شود که قبلاً سازمان مالکیت صنعتی منطقه‌ای آفریقا بود، یک سازمان بین ‌دولتی برای همکاری بین کشورهای آفریقایی در زمینه ثبت اختراع و سایر امور مالکیت معنوی است. این سازمان در سال 1976 تاسیس شد. 19 کشور عضو این توافقنامه هستند.

 اداره ثبت اختراعات شورای همکاری خلیج فارس( Gulf Cooperation Council Patent Office)

 GCCPO یک دفتر ثبت اختراع منطقه‌ای مستقر در ریاض، عربستان سعودی، در دبیرخانه شورای همکاری خلیج فارس (GCC) است.

GCCPO براساس مقررات ثبت اختراع شورای همکاری خلیج فارس، که توسط شورای عالی شورای همکاری خلیج فارس در سیزدهمین جلسه آن در ابوظبی، از 21 تا 23 دسامبر 1992 برگزار شد، تأسیس شد. این دفتر در تاریخ 3 اکتبر 1998 با اولین اختراع در سال 2002 پذیرش درخواست‌ها را آغاز کرد. سیستم ثبت اختراع در بیستمین جلسه شورای عالی که از 27 تا 29 نوامبر 1999 در ریاض برگزار شد، اصلاح شد.

GCCPO  متشکل از یک هیئت مدیره و یک نهاد اجرایی است. این دفتر توسط هیئت مدیره اداره می‌شود که متشکل از یک نماینده ذیصلاح از هر کشور عضو است.

حفاظت از ثبت اختراع GCCPO ، درخواست های ثبت اختراع را در شورای همکاری خلیج فارس دریافت و بررسی می‌کند. هنگامی که یک پتنت از طریق دفتر اعطا می‌شود، در هر شش کشور عضو معتبر است.

مراحل درخواست پس از دریافت درخواستGCCPO  یک بررسی رسمی و سپس یک بررسی اساسی انجام می‌دهد. اگر درخواست واجد شرایط ثبت اختراع نباشد، اداره اعلام می نماید و متقاضی ۹۰ روز فرصت دارد تا با استدلال‌های متقابل پاسخ دهد، یا درخواست منقضی تلقی می‌شود. این بررسی توسط اداره ثبت اختراعات استرالیا، اتریش، سوئد یا چین انجام می‌شود.

 اگر اختراع مورد ادعا قابل ثبت باشد، متقاضی نسبت به پرداخت هزینه‌های اعطایی و انتشار اقدام می‌کند. 6 کشور بحرین، کویت، عمان، قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی جز این شورا هستند.

در پایان

ممکن است این سوال پیش بیاید آیا لازم است اختراع خود را ثبت نماییم؟ برای پاسخ به این سوال می‌توانید مقاله “هر آنچه در مورد ثبت اختراع بایستی بدانید” را مطالعه کنید

امیدوارم که این مطلب برای شما مفید بوده باشد و متشکرم از اینکه زمان گذاشته‌اید و این مطالب را مطالعه کرده‌اید.

باز اگر نیاز به راهنمایی‌ها و توضیحات بیشتری داشتید می‌توانید با ایمیل من با آدرس sadeghifatemeh2012@gmail.com موضوع مورد نظر خود را بیان بفرمایید.

متشکرم